Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
της Μάρθας Λεκκάκου
Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρης Καιρίδης, μιλά αποκλειστικά στην Today Press. Με πολιτική ευθύτητα και σαφήνεια. Ξεδιπλώνει τη στρατηγική της Κυβέρνησης στο μεταναστευτικό και στέλνει σαφές πολιτικό μήνυμα εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων για τις επικείμενες ευρωεκλογές. Περιγράφει με λίγα λόγια ποιο είναι το διακύβευμα της ευρωκάλπης. Και αυτό μας αφορά όλους.
Ερ.: Στα τέλη Φεβρουαρίου έρχεται ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών με τον οποίον θα συναντηθείτε. Ποια είναι η ατζέντα αυτής της συνάντησης;
Απ. : Ο νέος Τούρκος υπουργός Εσωτερικών ο Αλί Γερλικαγιά (Ali Yerlikaya), έρχεται στην Αθήνα όσο δεν είχε έρθει ποτέ σε όλη του τη ζωή. Διότι για πρώτη φορά ήρθε εδώ συνοδεύοντας τον Τούρκο Πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, στις 7 Δεκεμβρίου και τώρα έρχεται μόνος του σε επίσημη επίσκεψη ανταποδίδοντας τη δική μου επίσκεψη τον περασμένο Οκτώβριο καθώς και του συναδέλφου υπουργού Ναυτιλίας, Χρήστου Στυλιανίδη τον περασμένο Ιανουάριο. Έρχεται σε συνέχεια όλων των επαφών που ξεκινήσαμε, αυτός και εγώ, στις 19 Σεπτεμβρίου. Παράλληλα και σε χαμηλότερο, υπηρεσιακό επίπεδο συνεχίζουμε να διερευνούμε τις δυνατότητες καλύτερης συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών για την πάταξη της παράνομης διακίνησης μεταναστών και τον έλεγχο των παράνομων ροών. Ήδη, επί του πεδίου βλέπουμε σημαντικά αποτελέσματα που αποτυπώνονται στη μείωση αυτών των παράνομων αφίξεων.
Έχουμε ωστόσο πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας και δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού ή θριαμβολογίας με δεδομένο και το πολύ επιβαρυμένο διεθνές περιβάλλον (ότι γίνεται σήμερα στο Σαχέλ, στη Μέση Ανατολή και αλλού). Όμως, η αλήθεια είναι ότι στο ζήτημα της μετανάστευσης έχουμε μια καλύτερη συνεργασία απ’ ότι είχαμε στο παρελθόν και αυτό είναι θετικό και για τις δύο πλευρές πιστεύω.
Ερ.: κ. Υπουργέ, αυτή η καλή συνεργασία μπορεί να οδηγήσει και σε κοινές περιπολίες μεταξύ του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος και του αντίστοιχου Τουρκικού Λιμενικού Σώματος;
Απ.: Αυτό είναι κάτι το οποίο απαντήθηκε από το Υπουργείο Ναυτιλίας και διαψεύστηκε. Όμως, αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι τα Λιμενικά των δύο χωρών συνεργάζονται καλύτερα, ανταλλάσσουν πληροφορίες και ειδοποιούν το ένα το άλλο. Η Τουρκική Ακτοφυλακή ανταποκρίνεται, ως επί το πλείστον, όπως δεν το έκανε το παρελθόν, στα δικά μας μηνύματα και ακόμα περισσότερο στο χερσαίο σύνορο στον Έβρο, όπου οι ροές έχουν πραγματικά ελαχιστοποιηθεί.
Αλλά πέρα από αυτό, υπάρχει το πεδίο της διακίνησης. Σημειώνω και τονίζω ότι η διακίνηση δεν είναι μόνο τα «μικρά ψάρια», δηλαδή ο διακινητής που οδηγεί μία βάρκα ή ένα αυτοκίνητο. Είναι πρωτίστως τα «μεγάλα ψάρια». Αυτοί που βρίσκονται πίσω από γραφεία, πίσω από τις οθόνες κομπιούτερ και μεταφέρουν τα εκατομμύρια των αμοιβών, οι δικηγόροι, οι χρηματιστές στην Κωνσταντινούπολη, στην Άγκυρα αλλά και εδώ και σε άλλες χώρες, και εκεί για να πιάσεις και να εξαρθρώσεις αυτό το δίκτυο, χρειάζεται δίκτυο συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, της αστυνομίας των δύο χωρών, όπως και των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών. Και είναι αξιοσημείωτο να αναφέρουμε ότι το τελευταίο διάστημα έχουμε αθρόες συλλήψεις διακινητών στην Τουρκία.
Ερ. : Λόγω συνεργασίας;
Απ.: Λόγω συνεργασίας και λόγω απόφασης της Τουρκικής Κυβέρνησης να προχωρήσει σε μία τέτοια πολιτική, φεύγοντας από «αδυναμίες» – ας το πούμε κομψά – του παρελθόντος.
Ερ.: Μιλώντας τώρα για την παράνομη μετανάστευση και τα δίκτυα διακίνησης μεταναστών, ουσιαστικά αναδύεται το μείζον ζητούμενο, που νομίζω ότι είναι και το πρόταγμα της δικής σας της διοίκησης, η ενθάρρυνση της νόμιμης μετανάστευση. Ποια είναι η στόχευση σας και πότε θα έρθει το νομοσχέδιο για το μεταναστευτικό, το οποίο γνωρίζουμε ότι ετοιμάζετε;
Απ.: Κάνετε πολύ καλά που θέτετε το θέμα σε αυτή τη βάση, διότι είμαστε απέναντι και αμείλικτοι στην παράνομη μετανάστευση, η οποία, λίγο πολύ, ταυτίζεται με την παράνομη διακίνηση – άλλωστε πάνω από το 90% των παράνομων αφίξεων πραγματοποιείται μέσω διακινητών και εγκληματικών δικτύων που βγάζουν εκατομμύρια πάνω στον πόνο των άλλων. Αυτό πρέπει να παταχθεί. Δίπλα σε αυτήν την πολιτική εμείς έχουμε την ενθάρρυνση, τη διευκόλυνση, της, λελογισμένης πάντα, νόμιμης μετανάστευσης, με όρους και κανόνες, σύμφωνα με τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας.
Όπως λέει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, εμείς είμαστε υπέρ του φράχτη, αλλά καλό είναι στον φράχτη να υπάρχει και η πόρτα, για να μπαίνουν από αυτήν όσοι είναι να μπουν, και όχι πηδώντας τον φράχτη και παραβιάζοντας τη νομιμότητα. Να μην είναι οι διακινητές αυτοί που καθορίζουν το ποιος μπαίνει ή δεν μπαίνει στην Ευρώπη. Αυτό είναι το μοντέλο το οποίο προτάσσουμε, της κοινής λογικής, του μέσου δρόμου αν θέλετε, ανάμεσα στα κροκοδείλια δάκρυα και τις υποκριτικές «αφέλειες» της αριστεράς, από τη μια, και τις κραυγές της ξενοφοβίας και τον λαϊκισμό της άκρας δεξιάς, από την άλλη.
Νομίζω ότι η Νέα Δημοκρατία έχει μια αυξημένη ευθύνη, ως η μεγαλύτερη παράταξη σήμερα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, να δείξει και να αποδείξει στους Ευρωπαίους ψηφοφόρους, εν όψει και των κρίσιμων Ευρωεκλογών, ότι μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική που να διαχειρίζεται αποτελεσματικά και με ασφάλεια το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης και, ταυτόχρονα, να μετατρέπει τη νόμιμη μετανάστευση σε ευκαιρία ανάπτυξης και ευημερίας, απέναντι στους λαϊκιστές που λένε εύκολα λόγια, αλλά που στην πράξη αποδεικνύονται αναποτελεσματικά -για να μην πω αυτοκαταστροφικά- και τα παραδείγματα είναι πολλά στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία.
Tο 2024 είναι τo έτος της νόμιμης μετανάστευσης και κινούμαστε με μια στρατηγική «τριών βημάτων». Ξεκινάμε δίνοντας την εναλλακτική της νομιμότητας στους ήδη διαμένοντες, επί μακρόν, εδώ στη χώρα μας, χωρίς χαρτιά, με την τροπολογία που ήδη ψηφίσαμε πριν τα Χριστούγεννα, η οποία αφορά μετανάστες που είναι εδώ χρόνια. Κάποιοι από αυτούς μιλούν ελληνικά, έχουν ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία, έχουν δουλειά και χρειάζονται μία ευκαιρία για να μπουν στο σύστημα της νομιμότητας, της νόμιμης εργασίας, να πληρώνουν φόρους και εισφορές, να φύγουν από το περιθώριο και τον φόβο του περιθωρίου και της παραβατικότητας.
Ερ.: Είχε και αντιδράσεις η εν λόγω διάταξη, όπως από τον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά.
Απ.: Είχε αντιδράσεις όμως, ταυτόχρονα, δημιούργησε και μία ευρύτατη συναίνεση, ασυνήθιστη θα σας έλεγα για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα, αφού συγκέντρωσε 262 ψήφους, ακόμα και από το ΚΚΕ. Αυτή η συναίνεση ήταν ασυνήθιστη ακόμη περισσότερο και για τα σημερινά ευρωπαϊκά δεδομένα, όπου καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν έχει μπορέσει -ή ακόμα και τολμήσει- να νομοθετήσει και να εξασφαλίσει αυτές τις ευρύτατες, πολιτικές συναινέσεις.
Το δεύτερο βήμα αφορά στη σύναψη εργασιακών συμφωνιών για μετακλήσεις εργαζομένων από φιλικές χώρες όπως η Αρμενία, η Μολδαβία, η Γεωργία, το Βιετνάμ, οι Φιλιππίνες και η Ινδία, στην οποία θα πάει ο Πρωθυπουργός στα τέλη Φεβρουαρίου.
Είναι συμφωνίες της οποίας έχουμε ήδη διαπραγματευθεί και βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο πριν την υπογραφή και θα έρθουν στη Βουλή για κύρωση μέσα στην άνοιξη και θα δώσουν μια μεγάλη ανάσα στην πιεζόμενη αγορά εργασίας. Αφορούν δε θέσεις εργασίας στη χαμηλή ειδίκευση, όπου αποδεδειγμένα δεν υπάρχει ενδιαφέρον από Έλληνες, αλλά και θέσεις στην υψηλή ειδίκευση με αυξημένη ζήτηση.
Το τρίτο βήμα, στο οποίο αναφέρεστε τώρα ως προς το νομοσχέδιο, έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό του διοικητικού μηχανισμού της νόμιμης μετανάστευσης, ο οποίος σήμερα πάσχει πολύ, καθώς έχουμε πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση και ανανέωση των αδειών διαμονής.
Ερ.: Που οφείλεται αυτό; Είναι κάτι που το ακούμε χρόνια τώρα για μεγάλες καθυστερήσεις.
Απ.: Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό. Το ένα έχει να κάνει με ένα «ευτυχές» πρόβλημα, που είναι η οικονομική ανάπτυξη. Το γεγονός δηλαδή ότι η ελληνική οικονομία σήμερα χρειάζεται να εισάγει εργατικό δυναμικό, ενώ μέχρι πρόσφατα εξήγαγε. Αυτό είναι ένα αν θέλετε «καλό» πρόβλημα, το οποίο όμως και αυτό όσο καλό και αν είναι και οφείλεται στην οικονομική μεγέθυνση, οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε.
Ένα άλλο έχει να κάνει με την υποστελέχωση των υπηρεσιών, των διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μετανάστευσης στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, την έλλειψη ψηφιοποίησης, ζητήματα τα οποία σήμερα θεραπεύουμε. Παρατείναμε ήδη τις συμβάσεις των συμβασιούχων, προσλαμβάνουμε νέους συμβασιούχους για να στελεχώσουν τις Αποκεντρωμένες, προχωρούμε στην ψηφιοποίηση, στην ίδρυση Κέντρων Συλλογής Βιομετρικών Στοιχείων, ώστε εκεί γρήγορα και με ταχύτητα οι μετανάστες να δίνουν τα στοιχεία τους για να εκδίδονται οι άδειες διαμονής. Αυτό είναι το τρίτο βήμα.
Άρα, συνοψίζοντας, κάνουμε κάτι για τον πληθυσμό που είναι ήδη εδώ, φέρνουμε μετακλητούς εργαζόμενους από το εξωτερικό με διακρατικές συμφωνίες, κυρίως εποχικούς από συγκεκριμένες χώρες φιλικές προς την Ελλάδα σύμφωνα με τις ανάγκες μας. Και εκσυγχρονίζουμε τον διοικητικό μηχανισμό, προκειμένου να μπορεί αυτός να διεκπεραιώνει γρήγορα τα αιτήματα.
Ερ.: Αναφερθήκατε πριν στο μήνυμα που αυτή η κυβέρνηση ήδη στέλνει στην Ευρώπη. Το ερώτημα είναι: η Ευρώπη το λαμβάνει το μήνυμα, κινείται στη σωστή κατεύθυνση; Με τη σωστή ταχύτητα; Ή τελικά πάλι πηγαίνει πιο αργά από τις εξελίξεις;
Απ.: Κοιτάξτε, νομίζω ότι η Ευρώπη κινείται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά όχι πάντοτε με την ταχύτητα που χρειάζεται. Διότι ο κόσμος αλλάζει και χρειάζεται ακόμα γρηγορότερα αντανακλαστικά. Το βέβαιον είναι ότι αυτό που δε χρειάζεται στις ευρωεκλογές που έρχονται είναι μια άνοδος του λαϊκισμού. Εμείς έχουμε πρόσφατη και δεινή εμπειρία από το κόστος του λαϊκισμού αλλά και κάποιοι άλλοι στην Ευρώπη, όπως για παράδειγμα στη Μεγάλη Βρετανία με τα απόνερα του Βrexit.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι Ευρωπαίων πολιτών που βλέπουν τις ευρωεκλογές ως ευκαιρία για να στείλουν μηνύματα διαμαρτυρίας. Εκεί η απάντηση δεν μπορεί να είναι η αποδοκιμασία της ψήφου του λαού, αλλά η αποτελεσματική πολιτική, η αποτελεσματική διαχείριση από πλευράς των δυνάμεων του μέτρου, του κέντρου, του ορθού λόγου, όπως είναι κατεξοχήν η Νέα Δημοκρατία, δηλαδή η πολιτική που δίνει λύσεις στα προβλήματα. Με λίγα λόγια, πιστεύω ότι η άνοδος του λαϊκισμού δεν είναι νομοτελειακή αλλά έχει να κάνει και με δικά μας σφάλματα. Αν εμείς αποτύχουμε, ο κόσμος θα στραφεί αλλού. Αν, όμως, πετύχουμε, φράζουμε τον δρόμο στους ακραίους και στους δημαγωγούς.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες μας το έχουν πει και μας το έχουν ξαναπεί, δε θέλουν το χάος, αυτό που ζήσαμε την περίοδο 2015-2019, στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης.
Ερ.: Προφανώς δε θέλουν όμως και τα κακώς κείμενα της Σουηδία. Κινδυνεύει η χώρα μας να γίνει Σουηδία;
Απ.: Στην Ελλάδα δεν έχουμε φαινόμενα Σουηδίας και πρέπει να προσέξουμε για να μην αποκτήσουμε. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε μια μεγάλη επιτυχία στο ενεργητικό μας, που έχει να κάνει με την ενσωμάτωση των Αλβανών μεταναστών που ήρθαν τη δεκαετία του ΄90, που, εκ των προτέρων, δεν ήτανε βεβαία και δεν ήταν και δεδομένη.
Οφείλεται, μας λένε οι ειδικοί, ίσως και σε μια «μεσογειακή ευελιξία», που φαίνεται να έχει η ελληνική κοινωνία, η οποία μπορεί και απορροφά και ενσωματώνει πιο εύκολα, με τη μεγάλη της, μοναδική στην Ευρώπη ιστορική διαδρομή και ιστορική, αν θέλετε, προσαρμοστικότητα, τέτοια μεταναστευτικά ρεύματα. Όμως, αυτή η επιτυχία δεν πρέπει να μας εφησυχάσει. Ασκούμε αυστηρή πολιτική στα σύνορα και, συν τω χρόνω, σοβαρή ενταξιακή πολιτική στο εσωτερικό, ώστε να αποφύγουμε τα κακώς κείμενα. Και, βέβαια, οι αρχές ασφαλείας είναι και πρέπει πάντα να είναι σε εγρήγορση, με δεδομένο και το επιβαρυμένο διεθνές περιβάλλον.
Η αλήθεια είναι ότι όταν ακολουθείς την οδό της λογικής, του μέσου δρόμου, που καταδικάζει την παράνομη έλευση αλλά αποδέχεται την ανάγκη μιας μετανάστευσης με όρους και κανόνες, αυτό που λίγο-πολύ πρεσβεύει η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων, πρέπει να αποδεχθείς ότι θα δέχεσαι πυρά και από τη μια και από την άλλη πλευρά. Κάποιοι θα σε θεωρούν απάνθρωπο και υπερβολικά αυστηρό και κάποιοι άλλοι χαλαρό. Δεν ισχύει ούτε το ένα ούτε το άλλο και πυξίδα μας είναι μόνον το εθνικό συμφέρον.
Τα «εύκολα τα λόγια τα μεγάλα» έχουν αποδειχθεί «λόγια του αέρα» και, ενίοτε, πολύ ακριβά και τα παραδείγματα και από το εξωτερικό το αποδεικνύουν. Η Μελόνι ήρθε στην εξουσία με μια πολύ σκληρή αντι-μεταναστευτική ατζέντα και προσαρμόστηκε στις ανάγκες της ιταλικής οικονομίας πολύ γρήγορα. Το Βrexit έγινε για να μειωθεί η μετανάστευση και οκτώ χρόνια μετά η μετανάστευση έχει τριπλασιαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο! Άρα καλό είναι να μιλάμε ρεαλιστικά και επί του πραγματικού και του πρακτέου, όπως κάνει η ελληνική μεταναστευτική πολιτική, γι΄ αυτό και την προσέχουνε στις Βρυξέλλες, γι΄ αυτό και η Ευρωπαία Επίτροπος, η Σουηδέζα Ύλβα Γιόχανσον, δεν είναι τυχαίο, όταν ήρθε εδώ πριν από ένα μήνα, την επαίνεσε, γιατί ακριβώς ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της ελληνικής και της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Αυστηρή στο παράνομο, αμείλικτη ενάντια στη διακίνηση μεταναστών, αποφασιστική στην προστασία των συνόρων και της ανθρώπινης ζωής, αλλά και αποδεχόμενη τη λελογισμένη νόμιμη μετανάστευση.
