Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Γιάννη Καντέλη
Είκοσι ημέρες μετά από την έναρξη των αγροτικών κινητοποιήσεων και τα πρώτα μπλόκα που στήθηκαν στην Θεσσαλία, οι αγρότες θα περάσουν στις αρχές της εβδομάδας την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου για να συναντηθούν με τον πρωθυπουργό. Σε αυτό το διάστημα η κυβέρνηση κατάφερε να αποφύγει μία κλιμάκωση που θα μπορούσε να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, όπως έγινε πολλές φορές στο παρελθόν σε ανάλογες περιπτώσεις και θα είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί ρήγμα στις σχέσεις της με τον αγροτικό κόσμο. Η τακτική των ήπιων τόνων, των καθαρών θέσεων ως προς τις δυνατότητες της οικονομίας για παροχές, της αναγνώρισης των προβλημάτων του πρωτογενή τομέα και της επιμονής στο διάλογο για την επίλυση τους δικαιώνεται από το αποτέλεσμα, καθώς αποφεύχθηκαν οι αποκλεισμοί των δρόμων και εικόνες ανάλογες με αυτές σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπου τα τρακτέρ «παρέλασαν» στους δρόμους τους.
Για να φτάσουμε στο ραντεβού των δύο πλευρών έγιναν μία σειρά κινήσεων από το Μέγαρο Μαξίμου προκειμένου να διασφαλιστεί το πλαίσιο υπό το οποίο θα πραγματοποιηθεί. Ο κ. Μητσοτάκης βλέποντας τον κίνδυνο αδιεξόδου βγήκε ο ίδιος μπροστά πρώτα με την ανακοίνωση των μέτρων στη Βουλή και δεύτερον με την επίσκεψη του στο μπλόκο της Βόνιτσας δείχνοντας ότι είναι ανοιχτός στον διάλογο, έχει την διάθεση να ακούσει τα προβλήματα και να αντιμετωπίσει με σεβασμό της αγωνίες τους. Άλλωστε, δεν είναι συνηθισμένη εικόνα ένας πρωθυπουργός να επισκέπτεται αγροτικό μπλόκο. Φρόντισε, ωστόσο, να θέσει έναν απαράβατο όρο. Να μείνουν ανοιχτοί οι δρόμοι ώστε να μην ταλαιπωρηθούν οι πολίτες και διαταραχθεί η οικονομική, εμπορική και κοινωνική ζωή της χώρας. Επίσης, τις τελευταίες ημέρες κινητοποιήθηκαν κυβερνητικά και κομματικά στελέχη προκειμένου να αποκαταστήσουν τους διαύλους επικοινωνίας με τους αγρότες που είχαν διαταραχθεί αρχικά και από λάθος χειρισμούς. Κινητοποιήθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, προχωρώντας σε μία σειρά δημόσιων παρεμβάσεων για τα θέματα που έθεταν οι αγρότες, ενώ επισκέφθηκε και το μπλόκο στο Μοναστήρι Φθιώτιδας για να αμβλύνει τις αρνητικές εντυπώσεις που υπήρχαν. Στο παρασκήνιο ανέλαβε δράση ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ο οποίος διατηρεί πολύ καλές σχέσεις στον αγροτικό κόσμο από το πέρασμα του από το αρμόδιο υπουργείο, επικοινωνώντας με αγροτικούς φορείς και συλλόγους σε όλη τη χώρα ώστε να πέσουν οι τόνοι και αποφευχθούν κινήσεις που θα δυναμίτιζαν το κλίμα.
Αρκεί η συνάντηση με τον πρωθυπουργό για να υπάρξει περαιτέρω αποκλιμάκωση και επιστροφή των τρακτέρ στα χωράφια; «Ναι» απαντούν κυβερνητικά στελέχη τα οποία εκτιμούν ότι υπάρχει καλή διάθεση και από τις δύο πλευρές για θετική έκβαση των συζητήσεων. «Έχει γίνει κάθε προσπάθεια για να στηρίξουμε όσο περισσότερο γίνεται αγρότες και κτηνοτρόφους εξαντλώντας τα δημοσιονομικά περιθώρια», σημειώνουν στην ΤΡ οι ίδιες πηγές. Αυτό μπορεί να μην έχει ως αποτέλεσμα νέα οριζόντια μέτρα στήριξης, όμως, θα υπάρξουν διευκολύνσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας και την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών. Η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης θα γίνει προκαταβολικά με άμεσο όφελος για περίπου 300 χιλιάδες αγρότες, ενώ ειδική μέριμνα θα υπάρξει για την Θεσσαλία, όπου θα μειωθεί περαιτέρω το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω των ιδιαίτερων προβλημάτων στην περιοχή.
Οι αυξημένες τιμές σε πετρέλαιο και ενέργεια είναι το πρώτο ζήτημα που θέτουν στην επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό και για αυτό δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα από το Μέγαρο Μαξίμου. Άλλωστε, αυτά δεν είναι τα πρώτα μέτρα σε αυτή την κατεύθυνση. Το αγροτικό πετρέλαιο είναι αφορολόγητο από το 2022 με συνολικό κόστος 160 εκατ. ευρώ στα οποία προστίθενται άλλα 80 εκατ. ευρώ για το 2024. Στο ηλεκτρικό ρεύμα πέραν της πρόσθετης έκπτωσης 10% από την ΔΕΗ στο αγροτικό ρεύμα που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης και της ρύθμισης χρεών για τους Οργανισμούς Έγγειων Βελτιώσεων, προβλέπεται μείωση στην τιμή της κιλοβατώρας κατ’ ελάχιστον 30% στα φωτοβολταϊκά για τους αγρότες και το πρόγραμμα Απόλλων του υπουργείου Ενέργειας που αποτελεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα.
Στο αίτημα των αγροτών για επιδότηση σε εφόδια και ζωοτροφές η απάντηση του κ. Μητσοτάκη, σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι ότι η κυβέρνηση του έχει ήδη μειώσει τον ΦΠΑ από το 13% στο 6% για τις ζωοτροφές και τα λιπάσματα και για αγορά αγροτικών μηχανημάτων από το 24% στο 13%.
«Είμαστε η κυβέρνηση που μείωσε τη φορολογία των αγροτών το 2022, θεσμοθετήσαμε νέα φορολογική κλίμακα και καταργήσαμε τη φορολόγηση των ενισχύσεων από το πρώτο ευρώ που είχε επιβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη παρουσιάζοντας το μέγεθος των παρεμβάσεων υπέρ του αγροτικού κόσμου που έχουν γίνει από το 2019.
Στη συνάντηση αναμένεται να κυριαρχήσει και ένα θεσμικό ζήτημα για το οποίο κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν την εκτίμηση ότι υπάρχει συναντίληψη των δύο πλευρών και άρα πεδίο συνεννόησης. Πρόκειται για την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Οι επιπτώσεις των παρεμβάσεων που έγιναν για να εναρμονιστεί με τους ευρωπαϊκούς στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής γίνονται αισθητές σε όλη την Γηραιά Ήπειρο και είναι στο πυρήνα των αντιδράσεων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή σε μία σειρά από χώρες. «Αυτή η κυβέρνηση κατάφερε με διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες και διατήρησε για τους Έλληνες αγρότες τους ίδιους πόρους από την ΚΑΠ όταν αυτοί μειώθηκαν για άλλες χώρες», σημειώνουν κυβερνητικές πηγές και εστιάζουν στη μάχη που δόθηκε από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για να μπουν φραγμοί στις υπερβολικές απαιτήσεις και προτάσεις των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων, οι οποίοι, στο όνομα της οικολογικής μετάβασης της γεωργίας, ζητούσαν να περιοριστούν πολύ οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, να μειωθούν ενισχύσεις και να αυστηροποιηθούν οι τρόποι παραγωγής. Η ΚΑΠ 2023- 2027, ύψους 19,3 δισ ευρώ κατευθύνεται στο σύνολό της στους Έλληνες αγρότες. Για την ενεργοποίηση αυτών των χρημάτων έχουν τεθεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις με καθαρό φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο, η ικανοποίηση των οποίων όμως στην πράξη οδηγούν σε αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, χωρίς να δίνονται αντίστοιχες ενισχύσεις για την εξισορρόπηση της. Για αυτό και η ελληνική πλευρά πρωτοστατεί στην επαναδιαπραγμάτευση που έχει αρχίσει να συζητείται στις Βρυξέλλες. Έχει καταθέσει ήδη 6 προτάσεις σε αυτή την κατεύθυνση που έχουν γίνει δεκτές από την Κομισιόν, ενώ με δική της πρωτοβουλία έχει σχηματιστεί συμμαχία με τις 9 χώρες του Νότου της ΕΕ στις οποίες υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα. Επ’ ουδενί αυτό δεν σημαίνει ότι μέχρι να επιτευχθεί αυτός ο στόχος δεν πρέπει να εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ όπως ζητούν ορισμένοι αγρότες που βρίσκονται στα μπλόκα, τονίζει η κυβέρνηση. Κι αυτό γιατί θα στερούσε από τους Έλληνες αγρότες ενισχύσεις της τάξεως των 2,8 δις ετησίως που σήμερα είτε λαμβάνουν απ’ ευθείας, είτε μέσω διαφόρων προγραμμάτων, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Παράλληλα, θα στερούσε από τη χώρα μας τη δυνατότητα εφαρμογής μιας σειράς άλλων εμβληματικών προγραμμάτων των οποίων στόχος είναι η ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής και των υποδομών στον αγροδιατροφικό τομέα.