Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Στέλιου Λεριού, Σύμβουλου Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
Η ενασχόλησή μου με τα κοινά του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών μου έχει διδάξει πολλά. Ένα εξ’ αυτών είναι, ότι η γενίκευση μεταξύ πολλών και διαφορετικών περιπτώσεων, αυτό που στην καθομιλουμένη λέμε «το τσουβάλιασμα», είναι μια στάση που καταλήγει πάντοτε σε άδικο αποτέλεσμα.
Τους τελευταίους μήνες η επικαιρότητα περιστρέφεται γύρω από το νέο σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, που έγινε πλέον νόμος του κράτους. Στη δημόσια συζήτηση γίνονταν συνεχείς συγκρίσεις της φορολογικής συνεισφοράς των ελεύθερων επαγγελματιών σε σχέση με τους μισθωτούς. Καλλιεργήθηκε ένα κλίμα εχθρικό που στοχοποιεί τους ελεύθερους επαγγελματίες συλλήβδην ως «φοροφυγάδες». Και βάσει του κλίματος αυτού, όποιος αντιδρούσε στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου ή σχολίαζε αρνητικά, αντιμετωπιζόταν αυτομάτως ως «φοροφυγάς» και «βολεμένος» που δεν θέλει να χάσει την βολή του.
Δε θα αρνηθώ ότι στους ελεύθερους επαγγελματίες υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή. Δεν ξέρω αν αφορά την πλειοψηφία ή τη μειοψηφία και σίγουρα δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες. Αν και θα ήθελα να επισημάνω πως, ειδικά σε ό, τι αφορά εμάς τους δικηγόρους, είναι τουλάχιστον άστοχη η συμπερίληψή μας μαζί με άλλες επαγγελματικές κατηγορίες, δεδομένου ότι για κάθε ενέργεια εκπροσώπησης του εντολέως μας ενώπιον δικαστηρίου ή δημόσιας διοίκησης προκαταβάλλουμε στο Δημόσιο και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, μέσω των Δικηγορικών Συλλόγων, τους φόρους και τις εισφορές που αντιστοιχούν στην ελάχιστη αμοιβή που ορίζει ο Κώδικας Δικηγόρων.
Θα αντιστρέψω, όμως το ερώτημα: Η φοροδιαφυγή αφορά μόνο τους ελεύθερους επαγγελματίες; Προφανώς και όχι. Αφορά κάθε κλάδο της οικονομίας. Μήπως δεν υπάρχουν μισθωτοί που εργάζονται «μαύρα», είτε πλήρως είτε μερικώς; Δεν υπάρχουν εταιρείες και νομικά πρόσωπα μονίμως ζημιογόνα; Δεν υπάρχουν ιδιοκτήτες ακινήτων που τα εκμεταλλεύονται χωρίς να δηλώνουν τα εισοδήματα από την εκμετάλλευση; Και ακόμα περισσότερο, δεν υπάρχουν πελάτες που ζητάνε να γίνει η δουλειά «μαύρα» για να αποφύγουν την επιβάρυνση με ΦΠΑ;
Γιατί λοιπόν, όλη αυτή η στοχοποίηση των δικηγόρων για τη φοροδιαφυγή; Πώς μας κατατάσσει κανείς αυτομάτως στους «βολεμένους» που αντιδρούν στο νομοσχέδιο που τους ξεβολεύει;
Παρά τους έντονους προβληματισμούς που έχω και εκφράζω ως προς την τεκμαρτή φορολόγηση, επιδίωξα να συνεισφέρω παραγωγικά στην νομοθετική διαδικασία. Συμμετείχα -μαζί και με άλλους συναδέλφους δικηγόρους- στη δημόσια διαβούλευση, όπου κάναμε στοχευμένες επισημάνσεις, προτείναμε λύσεις και διορθώσεις. Ορισμένες υλοποιήθηκαν, και μπορώ με σιγουριά να πω, ότι έκαναν το ψηφισθέν νομοσχέδιο καλύτερο σε σχέση με την αρχική του μορφή. Από τη στιγμή δε, που τελικά έλαβαν χώρα αλλαγές, και μάλιστα σε δύο στάδια, πριν και μετά την διαβούλευση, αυτό καταδεικνύει προφανώς ότι το νομοσχέδιο είχε προβλήματα.
Η ιστορία με το φορολογικό νομοσχέδιο θεωρώ ότι υπήρξε παράδειγμα για τον παραγωγικό και το μη παραγωγικό τρόπο διεκδίκησης. Η στοχευμένη επιχειρηματολογία και η υποβολή προτάσεων είχαν πιο απτά και θετικά αποτελέσματα. Σε αντίθεση με τη στείρα άρνηση χωρίς επιχειρήματα και προτάσεις που δεν πέτυχε τίποτα, εκτός ίσως από τη δημιουργία αρνητικών εντυπώσεων.
Καταλήξαμε σε ένα νομοσχέδιο καλύτερο από το αρχικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης που ψηφίστηκε δεν έχει ακόμα προβλήματα, που θα φανούν στην πορεία, και τα οποία θα πρέπει συλλογικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες να αναδείξουμε με σοβαρότητα.
