Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
της Μάρθας Λεκκάκου
Η νέα αιματηρή ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή φέρνει ξανά στο επίκεντρο το μεταναστευτικό και δη τις πιέσεις που αναμένεται να δεχτεί η χώρα μας. Συνδυαστικά με τα εντεινόμενα περιστατικά βίας και ανομίας στη Σουηδία και την Κεντρική Ευρώπη, ο μέσος πολίτης διερωτάται ποια θα είναι η επόμενη μέρα στην Ελλάδα.
Η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Σοφία Βούλτεψη, αρμόδια για την ένταξη, εξηγεί στην Today Press τι κάνει η χώρα μας για να μη γίνουμε Σουηδία. Μιλά για την εθνική στρατηγική «η οποία στοχεύει στην πραγματική ένταξη και όχι στη δημιουργία γκέτο, περιθωριοποίησης, ριζοσπαστικοποίησης και εγκληματικότητας».
Κρούει δε τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία μέχρι σήμερα έχει ολιγωρήσει δραματικά αν και εσχάτως δηλώνει ότι αναλαμβάνει δράση. Εξηγεί μάλιστα γιατί η άνοδος της ακροδεξιάς αποτελεί απειλή για τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.
- Το μεταναστευτικό παραμένει στο επίκεντρο των ανησυχιών μας. Πιστεύετε ότι η νέα κρίση στη Μέση Ανατολή θα επιβαρύνει την κατάσταση;
Κάθε νέα κρίση επιβαρύνει την κατάσταση και δημιουργεί νέες ανησυχίες. Και το τελευταίο διάστημα οι κρίσεις είναι απανωτές. Εκατομμύρια άνθρωποι – έχουν υπολογιστεί σε πάνω από 110 εκ. – αναζητούν τρόπο να φθάσουν στην Ευρώπη. Πόλεμοι, εμφύλιοι πόλεμοι, τρομοκρατία, επικράτηση του τζιχαντισμού στην Αφρική όπου σε λιγότερο από τρία χρόνια έχουν σημειωθεί οκτώ πραξικοπήματα, κλιματική κρίση που οδηγεί σε επισιτιστική κρίση, έξαρση της τρομοκρατίας συνθέτουν ένα πολύ επικίνδυνο μίγμα. Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των κρίσεων. Η πίεση είναι μεγάλη και πιθανόν να αυξηθεί περαιτέρω λόγω των δραματικών γεγονότων στη Μέση Ανατολή.
- Πώς αντιμετωπίζει η χώρα μας τις μεγάλες αυτές προκλήσεις; Τι μέτρα λαμβάνονται;
Η Ελλάδα, με εντολή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ακολουθεί στρατηγική ταυτόχρονης προστασίας των συνόρων και των ανθρώπων. Για την Ελλάδα η προστασία των συνόρων είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας και εθνικής κυριαρχίας. Όσον αφορά στη νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή – ως αποτέλεσμα της τρομοκρατικής επίθεσης εναντίον του Κράτους του Ισραήλ – η Ελλάδα έχει ξεκάθαρη θέση: Το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα, καταδικάζουμε τα αποτροπιαστικά εγκλήματα κατά αμάχων και ομήρων, τασσόμαστε υπέρ μιας συνολικής λύσης στη βάση δύο κρατών και ζητούμε να προστατευτούν οι άμαχοι. Η Χαμάς δεν είναι ο παλαιστινιακός λαός. Ο παλαιστινιακός λαός είναι όμηρος της Χαμάς. Και προκαλεί έκπληξη ότι στην Ελλάδα ένα κόμμα, το ΚΚΕ, επιμένει να διαστρεβλώνει τα πραγματικά γεγονότα. Όσον αφορά στα μέτρα, είμαστε σε εγρήγορση με το σύνολο των υπηρεσιών μας.
- Βλέπουμε ότι δράστες των τελευταίων τρομοκρατικών χτυπημάτων στην Ευρώπη ήταν φανατικοί μουσουλμάνοι που είχαν φθάσει ως μετανάστες. Πώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα;
Φυλάσσουμε τόσο τα χερσαία όσο και τα θαλάσσια σύνορά μας, δια της αποτροπής παραβίασής τους. Παράλληλα, προβαίνουμε συνεχώς σε διασώσεις. Αλλά η εποχή των ανοιχτών συνόρων έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο και οργανωμένο σύστημα υποδοχής, ώστε να γνωρίζουμε πού βρίσκονται όσοι καταφέρνουν να φθάσουν στη χώρα μας. Οι δομές μας λειτουργούν με κανόνες και είναι ελεγχόμενες. Καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η κοινωνική ειρήνη.
- Βλέπουμε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ανησυχητικά φαινόμενα συγκρούσεων και δράσης συμμοριών ανηλίκων. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της Γαλλίας και της Σουηδίας.
Δυστυχώς, η Ευρώπη δεν έχει καταφέρει να συμφωνήσει σε ένα κοινό σύστημα ασύλου, επιστροφών και ένταξης. Ως προς την ένταξη, σε πολλές χώρες δημιουργήθηκαν γκέτο, ενώ δεν δόθηκε η αναγκαία έμφαση στους ανηλίκους, ειδικά στους ασυνόδευτους ανηλίκους. Η δική μας εθνική στρατηγική στοχεύει στην πραγματική ένταξη και όχι στην δημιουργία παράλληλων κοινωνικών συστημάτων, στη δημιουργία γκέτο, περιθωριοποίησης, ριζοσπαστικοποίησης και τελικά εγκληματικότητας. Η στρατηγική μας περιλαμβάνει εξοικείωση με τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και τους δημοκρατικούς θεσμούς, την ισότητα των φύλων, την αποφυγή κάθε μορφής βίας και της εμπορίας ανθρώπων (τράφικινγκ).
Πράγματι, παρακολουθώντας τα γεγονότα στη Σουηδία, καταλαβαίνουμε τώρα πόσο σοφή ήταν η απόφαση του πρωθυπουργού το 2020, να εντοπιστούν όλοι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι. Πραγματοποιήσαμε τότε την μεγαλύτερη επιχείρηση εντοπισμού ασυνόδευτων ανηλίκων. Βρήκαμε 5.500 εφήβους στη ζούγκλα της Μόριας, στις φαβέλες της Σάμου, στους δρόμους της ενδοχώρας και στα αστυνομικά τμήματα, την λεγόμενη «προστατευτική φύλαξη», που πλέον έχει καταργηθεί με νόμο.
Σήμερα, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι βρίσκονται σε δομές, προστατευμένοι και ασφαλείς. Είναι γνωστό πως όταν ένας νέος βρίσκεται στον δρόμο χωρίς φαγητό και στέγη, κινδυνεύει να εργαλειοποιηθεί από το οργανωμένο έγκλημα και όχι μόνο. Αυτόν τον κίνδυνο αποσοβήσαμε, εξασφαλίζοντας ασφάλεια και κοινωνική συνοχή. Ξέρετε, όταν ένα πρόβλημα δεν το βλέπουμε συνήθως δεν μας απασχολεί. Αν ωστόσο για μια στιγμή μόνο σκεφθούμε πόσο εύκολο είναι να φθάσουμε σε καταστάσεις όπως αυτές της Σουηδίας, τότε σίγουρα θα καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η στρατηγική. Μια στρατηγική που έχει ενισχυθεί και από τον καινούργιο Εθνικό Μηχανισμό Επείγουσας Ανταπόκρισης, μέσα από την τηλεφωνική γραμμή του οποίου συνεχίζουμε να βρίσκουμε παιδιά και νέους στο δρόμο.
- Επανέρχομαι στο ζήτημα της Ευρώπης. Το μεταναστευτικό φαίνεται ότι συνδέεται με τα τελευταία τρομοκρατικά χτυπήματα. Τι έχει γίνει λάθος;
Είναι ένα ζήτημα στο οποίο η Ευρώπη έχει καθυστερήσει δραματικά. Τώρα πια δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Απαιτείται άμεση δράση, ο χρόνος τελειώνει. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να δουν κατάματα την πραγματικότητα. Δεν είναι δυνατόν δικές τους ΜΚΟ με πλοία που φέρουν τις δικές τους σημαίες να μεταφέρουν συνεχώς κόσμο στις χώρες του νότου, την ώρα που οι ίδιες αυτές χώρες κλείνουν τα σύνορά τους, καταργώντας στην πράξη την Σένγκεν. Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει σε άνοδο την ευρωπαϊκή ακροδεξιά. Αν τα αποτελέσματα των τελευταίων εθνικών εκλογών σε κάποιες χώρες και οι ανησυχητικές δημοσκοπήσεις σε άλλες επιβεβαιωθούν – και αυτό θα συμβεί αν δεν ληφθούν άμεσες αποφάσεις – τότε τα πράγματα θα δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο. Η επικράτηση της ακροδεξιάς θα οδηγήσει τις βόρειες χώρες να κλείσουν ακόμη περισσότερο τα σύνορά τους, αφήνοντας μόνες τις χώρες του νότου, που ήδη σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η Ελλάδα πιέζει για αποφάσεις χωρίς αναβολή.
- Τι γίνεται με τα δίκτυα των διακινητών; Πώς θα καταπολεμηθούν; Θα υπάρξει συνεννόηση με την Τουρκία;
Και εδώ η Ελλάδα καταβάλλει μια τεράστια προσπάθεια. Μετά την απόπειρα παραβίασης των χερσαίων συνόρων μας στον Έβρο το 2020, όταν πρόσφυγες και μετανάστες εργαλειοποιήθηκαν κατά γενική ομολογία, έχει δημιουργηθεί μια «κουλτούρα διακίνησης». Η απόφαση της Τουρκίας να απαλλαγεί από τους Σύρους πρόσφυγες μεταφέροντάς τους στη Βόρεια Συρία, μια περιοχή εξαιρετικά σεισμογενή και στρατιωτικοποιημένη, δημιουργεί ανησυχία στους υπόλοιπους πρόσφυγες, οι οποίοι αναζητούν τους διακινητές για να περάσουν στην Ευρώπη. Αυτό οδηγεί στην αύξηση των ροών, καθώς όλο και πιο πολλοί άνθρωποι επιχειρούν το επικίνδυνο ταξίδι.
Ο Πρωθυπουργός θέτει συνεχώς το ζήτημα, ζητώντας να παταχθούν τα δίκτυα των διακινητών. Στις τελευταίες της δηλώσεις, η ΕΕ έχει υιοθετήσει πλήρως την ανάγκη να παταχθούν αυτά τα εγκληματικά δίκτυα. Φυσικά, βρισκόμαστε σε επικοινωνία με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα, ώστε να υπάρξει μια συνεννόηση. Μην ξεχνάμε ότι η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου 2016 δεν έχει εφαρμοστεί. Είναι ανάγκη να συνεργαστεί η Τουρκία και προς εκεί κατευθύνονται οι προσπάθειές μας. Το μεταναστευτικό είναι πρόβλημα με πολλές παραμέτρους και απαιτεί άμεση δράση. Είναι ευτύχημα που η ΕΕ δηλώνει τώρα πως θα προχωρήσει με περισσότερο αποφασιστικά βήματα, χωρίς παλινδρομήσεις και επιζήμιες καθυστερήσεις. Μέσα σε μια τόσο έκρυθμη κατάσταση δεν έχουμε την πολυτέλεια για άλλες ολιγωρίες.
