Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
Του Πάνου Μπαΐλη
Αν για την νοτιοανατολική Αττική το Ελληνικό φαντάζει ως έργο σταθμός για τη σύγχρονη ιστορία της χώρας , για την Εκκλησία τα έργα τα οποία είχαν σχεδιαστεί σε έκτασή της στο Σχιστό (νοτιοδυτικά) ήταν από τα σημαντικότερα από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους.
Οι υποδομές που θα αναπτύσσονταν υπόγεια και υπέργεια σε μια έκταση περίπου 3.000 στρεμμάτων και οι οποίες με την ολοκλήρωσή τους θα προσέφεραν 10.000 νέες θέσεις εργασίες και 700 στρέμματα πάρκου στην περιοχή, εγκαταλείφτηκαν πριν αλέκτορα φωνήσαι τρις.
Στην τελευταία συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (ΔΙΣ) ο Αρχιεπίσκοπος και επίσημα αποφάσισε τη διάλυση της εταιρείας “ΣΧΙΣΤΟ Α.Ε” η οποία ιδρύθηκε για την υλοποίηση του σχεδιασμού.
Ήταν το πλέον φιλόδοξο σχέδιο αξιοποίησης της περιουσίας, το οποίο μάλιστα τον περασμένο Σεπτέμβριο παρουσιάστηκε στο χώρο του Σχιστού και στον πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και αυτό έμεινε στα χαρτιά.
Πολλές θα μπορούσαν οι αιτίες για την αποτυχία της αξιοποίησης της περιουσίας. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς, η γραφειοκρατία η οποία χαρακτηρίζει και την Εκκλησία, αλλά και η δυσκολία ηλικιωμένων ιεραρχών να κατανοήσουν τα νέα δεδομένα, έχουν λειτουργήσει διαχρονικά ως εμπόδια στην αποδοχή αναπτυξιακών πρωτοβουλιών.
Από τον Χριστόδουλο
H αξιοποίηση της περιουσίας ήταν το μεγάλο ζητούμενο για τον μακαριστό Χριστόδουλο αλλά και τον Ιερώνυμο οι οποίοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν το ανάλογο περιβάλλον.
Ο μακαριστός Χριστόδουλος το 2005 αποφάσισε να συστήσει μία ανώνυμη εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΑΝΟΕΕ) ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. Δυστυχώς η επιβαρυμένη του υγεία δεν του επέτρεψε να υλοποιήσει το σχέδιό του για τα εκκλησιαστικά ακίνητα.
Ο Ιερώνυμος που τον διαδέχτηκε εγκατάλειψε το σχέδιο του Χριστόδουλου. Ο ίδιος προτιμούσε τη συνεκμετάλλευση με το Κράτος και για τον λόγο αυτό το 2009 είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό τον Γ.Α. Παναδρέου. Το σχέδιο έμεινε στα χαρτιά, πέρασαν τέσσερα χρόνια και το 2013 μετά από συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με τον τότε πρωθυπουργό Αν. Σαμαρά ιδρύθηκε η «Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας Α.Ε.» (Ε.Α.Ε.Α.Π. Α.Ε.).
Πολλά τα ακίνητα
Το θέμα πάγωσε για μια ακόμη φορά και το 2018 ο Ιερώνυμος με τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα αποφάσισαν να συνεργαστούν για την αξιοποίηση ακινήτων μεγάλης αξίας όπως το «όμορον» με το γήπεδο του Παναθηναϊκού οικόπεδο, το οικόπεδο στην οδό Δεινοκράτους, 3.500 στρέμματων, που περιβάλλουν την Ι. Μ. Πεντέλης, την έκταση στο Σχιστό Περάματος, τα 83 στρέμματα του Ορφανοτροφείου πλησίον του Αστέρα Βουλιαγμένης, τα 1.200 στρέμματα στη Βάρκιζα στην περιοχή Φασκομηλιά κ.α.”.
Εκτός από την ΕΑΕΑΠ, οι φορείς που ορίστηκαν υπεύθυνοι για τη όλη διαδικασία ήταν το ΤΑΙΠΕΔ, η ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) και η εταιρεία «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο».
Και αυτό το σχέδιο ναυάγησε μετά την άρνηση της Συνόδου να αποδεχτεί το σχέδιο αξιοποίησης.
Η συνέχεια έγινε ακόμη χειρότερη καθώς ένα ακόμη αναπτυξιακό σχέδιο της Εκκλησίας βούλιαξε πριν ακόμη ξεκινήσει. Επρόκειτο για το πλέον εντυπωσιακό έργο με την επωνυμία το «Τhe Green Σχιστό» που είχε σχεδιάσει ποτέ η Εκκλησία και το οποίο προέβλεπε σημαντικές επενδύσεις για την ευρύτερη περιοχή. Ωστόσο, η ματαίωση του σχεδίου είχε αποφασιστεί αμέσως μετά την παρουσίαση του έργου στον πρωθυπουργό.
Η ίδια η ΔΙΣ, όταν ενημερώθηκε για το έργο στις αρχές του χρόνου, αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει με 1.700.000 εκ. ευρώ τη μελέτη ωρίμανσης την οποία θα εκπονούσε το ΤΑΙΠΕΔ.
Τα μέλη της ΔΙΣ δεν πείστηκαν ότι πρόκειται για μια επένδυση η οποία θα μπορούσε να υλοποιηθεί και αρνήθηκαν να εγκρίνουν το κόστος της μελέτης.
Το όλο σχέδιο ήταν του διευθυντή της ΕΚΥΟ (Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών) π. Νικόδημου Φαρμάκη , ο οποίος προχώρησε τις διαδικασίες με τις ευλογίες του Ιερώνυμου. Ο π. Νικόδημος είχε αφιερώσει χρόνο και κόπο για τη συγκεκριμένη επένδυση η οποία ναυάγησε πριν καν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον αρχικό σχεδιασμό η Εκκλησία της Ελλάδος μέσω της ανώνυμης εταιρείας «ΣΧΙΣΤΟ Α.Ε.», την οποία έχει ήδη συστήσει, επεδίωκε την ολιστική αξιοποίηση της συγκεκριμένης ιδιόκτητης έκτασης, περίπου 3.000 στρεμμάτων, που βρίσκεται σε κομβική θέση καθώς συνορεύει νοτιοανατολικά με τον Πειραιά, το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και βόρεια με την περιοχή του Σκαραμαγκά.
Στην έκταση 3.000 στρεμμάτων θα δημιουργούνταν σύγχρονο κέντρο logistics με καθετοποιημένο ρομποτικό σύστημα διεθνών προδιαγραφών, το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεων του οποίου θα είναι υπόγειο χωρίς να είναι ορατό.
Το πράσινο θα κυριαρχούσε σε άνω του 85% της συνολικής έκτασης, ενώ προβλέπονταν και πάρκο 700 στρεμμάτων. Οι κύριες χρήσεις της επένδυσης θα ήταν logistics και κατοικίες. Το εντυπωσιακότερο για το έργο ήταν το υπόγειο 11ώροφο ρομποτικό κτίριο διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων, χωρίς ανάγκη για διαχείριση μεγάλου όγκου οχημάτων όμως, λόγω της χρήσης ρομποτικής.
Τελικά, από το συνολικό σχεδιασμό τα μόνο έργα τα οποία αναμένεται να προχωρήσουν είναι… το μουσουλμανικό και το εβραϊκό νοσοκομείο.