Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Πάνου Μπαΐλη
Και επισήμως ο κ. Αθανάσιος Μαρτίνος υπέβαλε την παραίτησή του από διοικητής του Αγίου Όρους. Στην επιστολή παραίτησης στέκεται ιδιαίτερα στην «άριστη συνεργασία» που είχε με το σύνολο των μοναχών, την Ιερά Επιστασία και, βεβαίως, την κυβέρνηση η οποία τον επέλεξε και η οποία είχε ενημερωθεί για την απόφασή του εδώ και αρκετούς μήνες.
Ο κύκλος της παρουσίας του στον Άθω που άνοιξε το 2019 έκλεισε με το τέλος της τετραετούς θητείας του, καθώς ο ίδιος, όπως έγινε γνωστό, αρνήθηκε να συνεχίσει ως διοικητής. Μοιραία η αποχώρηση Μαρτίνου άνοιξε, όπως ήταν φυσικό και τη συζήτηση για τη διαδοχή για την οποία δίνουν ειδικό βάρος η κυβέρνηση, το Φανάρι, οι Ρώσοι αλλά και οι Αμερικανοί.
Είναι ίσως η πρώτη φορά κατά την οποία «το ενδιαφέρον τρίτων δεν έχει άβατο», όπως και οι ενδιαφερόμενοι οι οποίοι αυξάνονται και πληθύνονται καθημερινά προσπαθώντας να «στριμωχτούν» μεταξύ Μαξίμου, υπουργείου Εξωτερικών και Φαναρίου. Η ευθύνη του διορισμού του νέου διοικητή την έχει τυπικά το υπουργείο Εξωτερικών το οποίο, όμως, δεν μπορεί να αγνοήσει τον Πρωθυπουργό και τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Προς το παρόν πολλοί οι κλητοί από τους οποίους ένας θα είναι ο εκλεκτός!
Μέχρι αυτή τη στιγμή υποψήφιοι για τη θέση του διοικητή είναι ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Λευτέρης Οικονόμου ο οποίος εδώ και πολλές δεκαετίες διατηρεί άριστες σχέσεις με τις μονές και τους μοναχούς του Αγίου Όρους. Με απόφασή του, πρόσφατα αναβάθμισε την αστυνομική προστασία του Άθω. Ο κ. Οικονόμου είναι εκ των επικρατέστερων διαδόχων του κ. Μαρτίνου.
Ενδιαφέρον έχει δείξει ο πρώην υφυπουργός κ. Μάρκος Μπόλαρης, ο οποίος επίσης διατηρεί καλές σχέσεις με τους μοναχούς και αναμένεται να ζητήσει τη βοήθεια του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Ο κ. Βαρθολομαίος από την πλευρά του δεν έχει απογοητεύσει τον ομότιμο καθηγητή της Θεολογίας στο ΑΠΘ, κ. Μιχάλη Τρίτο ο οποίος, μάλιστα, πριν από λίγες μέρες είχε συνάντηση με κορυφαίο πολιτειακό παράγοντα σε νομό της Βόρειας Ελλάδας.
Ενδιαφέρον ,επίσης, υπάρχει και από τον πρώην υπουργό της Ν.Δ κ. Γιώργο Καλατζή. Υπάρχουν επίσης δύο άλλοι καθηγητές θεολόγοι, αλλά η κυβέρνηση τους έχει διαμηνύσει ότι η «διοίκηση του Αγίου Όρους» απαιτεί πολυεπίπεδες γνώσεις καθώς, λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της κόντρας Φαναρίου με τα Πατριαρχεία Μόσχας και Σερβίας η κατάσταση χρειάζεται ειδικούς χειρισμούς».
Τα αγκάθια
Πέραν αυτών, η είσοδος στη Βουλή του κόμματος «Νίκη» η οποία στηρίχτηκε από μονές και μέσα από το Άγιο Όρος, οι έλεγχοι από την Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος σε συγκριμένους μοναχούς, οι φήμες για δράση Ρώσων παραγόντων είναι από τα «αγκάθια» που θα απασχολήσουν τη νέα διοίκηση.
Σε αυτή την τετραετία προσβλέπει και το Φανάρι προκειμένου να λυθεί το θέμα με τους καταληψίες της μονής Εσφιγμένου, το οποίο απασχολεί την Εκκλησία από το 1973.
Kαι μισθοφόροι Wagner
Τα τρία τελευταία χρόνια λόγω της πανδημίας η αναγνωρισμένη από το Φανάρι Μονή Εσφιγμένου έχει προβεί σε σωρεία καταγγελιών για τη δράση των καταληψιών κατά των εμβολίων, για τα κειμήλια που φυλάσσονται σε αυτή χωρίς να συντηρούνται, αλλά κυρίως για τη φιλοξενία σε αυτή ακραίων. Όπως έχει καταγγελθεί επίσημα σε αυτή έχουν διαμείνει ακόμη και μέλη της ομάδας Wagner αλλά και ακραίοι από τη Σερβία.
Τα οικονομικά των μονών
Τα οικονομικά των μονών είναι ένα τεράστιο θέμα, αλλά η διαδρομή του χρήματος δεν είναι στην αρμοδιότητα του διοικητή. Είναι όμως των διωκτικών αρχών και μια τέτοια εξέλιξη μοιραία θα συνεχίσει να δημιουργεί αναταράξεις στη μοναστική κοινότητα.
Ρώσοι, κατά κύριο λόγο, μεγιστάνες αλλά και Έλληνες στηρίζουν κάποιες μονές οι οποίες δεν έχουν καλές σχέσεις με το Φανάρι. Έχει γραφεί ότι μοναστήρια όπως η Φιλοθέου, η Κωνσταμονίτου, η Καρακάλλου και η Ξηροποτάμου, έχουν δεχτεί ενισχύσεις με τη μορφή δωρεών. Δωρεές έχουν δεχτεί και από μοναστήρια από το εξωτερικό, κυρίως από την Αμερική. Ωστόσο, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι ροές του χρήματος έχουν μειωθεί δραματικά.
Ένα πρόσθετο «αγκάθι» είναι το θέμα της «Νίκης» και η στήριξη που της παρέχουν μονές όπως η Φιλοθέου, ομάδες ή μεμονωμένοι μοναχοί, όπως για παράδειγμα ο Ευθύμιος που θεωρείται και… διάδοχος του Παϊσίου.
‘Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα προβληματισμού και για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να επιλέξει, αυτή τη φορά, ένα πρόσωπο ικανό να χειριστεί τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί.
Το ενδιαφέρον της Μόσχας
Αν και δεν είναι εύκολα αποδεκτό, ενδιαφέρον υπάρχει από τη Ρωσία , όχι τόσο γιατί ο Πούτιν είναι τακτικός επισκέπτης, αλλά γιατί το Πατριαρχείο Μόσχας θέλει να αυξήσει την επιρροή του σε βάρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, σε μια διαπάλη η οποία έχει ενταθεί από το 2016 και μετά.
Οι Αμερικάνοι, αν και δείχνουν αμέτοχοι, ενδιαφέρονται για τη δράση των Ρώσων γενικότερα στην περιοχή αλλά και για τον Άθω όπου εκτιμούν ότι κατά το παρελθόν παρέλασαν σειρά πρακτόρων που είχαν ως στόχο την αύξηση των μοναστηριών τα οποία θα στηρίζουν τις θέσεις της Μόσχας στην ορθόδοξη κοινότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προηγούμενα χρόνια οι κυβερνήσεις είχαν επιλέξει για διοικητές τρείς επιχειρηματίες (Δαλακούρας, Λούλης, Μαρτίνος) ενώ σημαντική ήταν και η περίοδος διοίκησης του Σταύρου Ψυχάρη την περίοδο 1996- 2001. Δίπλα σε όλους αυτούς ήταν ο σημερινός υποδιοικητής του Αγίου Όρους κ. Αρίστος Κασμίρογλου.
