Μέρα κορύφωσης του Θείου Δράματος η σημερινή αλλά και προσμονής της Ανάστασης του Ιησού, με τις προετοιμασίες για τον εορτασμό της να μπαίνουν στην τελική ευθεία. Τι από όλα αυτά -και σε ποιο βαθμό- αντιλαμβάνονται οι μαθητές και οι μαθήτριες και ποιον ρόλο παίζουν στην καθημερινότητά τους -πέραν του κλεισίματος των σχολείων- ή στην φιλοσοφική τους αναζήτηση;
Η πρόκληση για αναστοχασμό είναι έντονη για έναν εκπαιδευτικό της σχολικής θρησκευτικής εκπαίδευσης, όπως είναι ο Γιώργος Στριλιγκάς, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Θεολόγων.
Όπως ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο θρησκευτικός γραμματισμός των παιδιών, όπως αυτός οικοδομείται στην οικογένεια, το σχολείο και το περιβάλλον που ζουν, «μάλλον πάσχει».
«O ανοιξιάτικος βραδινός περίπατος οδήγησε, πριν μερικές ημέρες, τα βήματα δύο νεαρών στο προαύλιο ενός ναού στο κέντρο της πόλης. Ο ναός ήταν ολοφώτεινος. Άνθρωποι μπαινόβγαιναν για τους “Χαιρετισμούς” της Παναγίας. Άθελά μου, άκουσα τη συζήτηση:
– Γιορτάζουμε κάτι; Ρωτάει ο ένας.
– Μπα, ετοιμάζονται για το Πάσχα!», εξιστόρησε ο κ. Στριλιγκάς.
Μέσα από το στιγμιότυπο αυτό αναδεικνύεται μία κοινότυπη πραγματικότητα μεν, αλλά και μία αφορμή για προβληματισμό.
«Η διαλεκτική ανάμεσα στο “γιορτάζουμε” και στο “ετοιμάζονται”, του παραπάνω διαλόγου, δηλώνει ότι τα πράγματα είναι σύνθετα», ανέφερε.
«Άραγε», συνέχισε, «σημαίνει κάτι για τους σημερινούς μαθητές και μαθήτριες η εορταζόμενη στους ναούς θεία πορεία από τον θάνατο στη ζωή; Το μήνυμα της σταυρικής θυσίας και της αναστάσιμης ελπίδας αποτελούν συζητήσιμες προκλήσεις, έστω σε επίπεδο γνωσιακής πληροφόρησης, στο πεδίο των υπαρξιακών ερωτημάτων τους;»
Η αλήθεια είναι ότι το σχολείο είναι ο κύριος πρωταγωνιστής της θρησκευτικής μόρφωσης των παιδιών σήμερα. Στις μικρές σχολικές ηλικίες, όπως σημείωσε ο κ. Στριλιγκάς, τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν γιορτές και σύμβολα, στις απαρχές της εφηβείας εμβαθύνουν ερμηνευτικά στα γεγονότα του θείου δράματος και αργότερα έρχονται να αναμετρηθούν με τα κρίσιμα υπαρξιακά και θεολογικά ερωτήματα: ζωή, θάνατος, ύπαρξη, ανακαίνιση.
Τα Προγράμματα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, τόσο τα σημερινά όσο και τα αναμενόμενα να εφαρμοστούν, ήδη από την Γ΄ Δημοτικού μέχρι και την Γ΄ Λυκείου, «καταβάλλουν προσπάθειες για τη μύηση των μαθητών/τριών στη θρησκευτική παράδοση των ημερών», σημείωσε.
Από την αναγνώριση συμβόλων έως την υπαρξιακή φιλοσόφηση, συμβάλλουν ερεθίσματα για διερεύνηση, όπως υμνολογικά και θεολογικά κείμενα, έργα τέχνης, συλλογικά βιώματα, λαϊκά έθιμα και δοξασίες.
Ωστόσο, από τον θρησκευτικό γραμματισμό στη συμμετοχή στην εκκλησιαστική ζωή, υπάρχει σαφής διαχωρισμός, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Στριλιγκάς.
«Ο θρησκευτικός γραμματισμός για τα ουσιώδη αυτής της παράδοσης, η οποία ενέπνευσε επί αιώνες τη θεολογία, την τέχνη, καθώς και αγώνες για την ελευθερία και αναζητήσεις για αυθεντική ζωή, είναι υποχρέωση του σχολείου. Η ανταπόκριση των μαθητών/τριών στο εκκλησιαστικό γεγονός είναι ζήτημα προσωπικής ελευθερίας», είπε.
Εν τέλει, ο κ. Στριλιγκάς κατέληξε ότι η γνωστική ψηλάφηση της σταυροαναστάσιμης μαρτυρίας της Εκκλησίας από το σχολείο κινείται ανάμεσα στα όρια του «τι γιορτάζουμε;» και του «ετοιμάζονται για το Πάσχα». «Στο πλαίσιο αυτό αναδύεται ως γόνιμη πρόκληση η επίκαιρη πρόσκληση της Μεγάλης Εβδομάδας της Εκκλησίας να συμπορευτούμε και να συσταυρωθούμε με τον Χριστό, για να συζήσουμε μαζί του στην άνω Ιερουσαλήμ».
