Στην επιστημονική ημερίδα που διοργανώνει, στην Καπναποθήκη «Π» – αίθουσα «Βιργινία Τσουδερού», το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης του ΔΠΘ, με τίτλο «Ξάνθη, η Πόλη του Καπνού & Αρχιτεκτονική Κληρονομιά – Από το Χθες στο Σήμερα», παραβρέθηκε την Τρίτη 18 Οκτωβρίου το πρωί, ο Δήμαρχος Ξάνθης Μανώλης Τσέπελης.
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο Δήμαρχος έκανε μια ιστορική αναδρομή στην καλλιέργεια του καπνού στην περιοχή μας και τον τρόπο με τον οποίο επηρέασε την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική, λαογραφική, αλλά και δημογραφική της εικόνα -ιδιαίτερα από τον 18ο μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα.
Τόνισε ότι η ανάπτυξη του καπνού στην Ξάνθη αποτελεί την περίοδο όπου δημιουργήθηκε… η «Ξάνθη της ακμής», η «Βασιλική του Καπνού Πόλις», ενώ το ίδιο το προϊόν έδωσε ώθηση σε μία σειρά κοινωνικών, ιστορικών, οικονομικών, πολιτικών, πολιτισμικών και λαογραφικών φαινομένων. «Εκείνο το διάστημα φτιάχτηκαν τα απίστευτα αρχοντικά που δημιούργησαν ένα ιδιαίτερο πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό οικισμό, που σήμερα, αποτελεί κομμάτι της ιστορίας μας, αλλά και της οικονομικής ανάπτυξης και προόδου της σύγχρονης πόλης».
Επισήμανε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται και σε αυτό το πεδίο να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και αναφέρθηκε στην προκήρυξη διαγωνισμού μελετών για το “Π” , το οποίο και έχει δρομολογήσει η δημοτική αρχή.
Σημείωσε ότι πρωταρχικό μέλημα πρέπει να είναι «ένας επαναπροσδιορισμός σχετικά με τον στόχο, αλλά και τον τρόπο: Πρέπει να δούμε ξανά τη δαιδαλώδη νομοθεσία που διέπει όσα κτίσματα κηρύσσονται διατηρητέα μνημεία. Όπως επίσης, να βρούμε τρόπους συντήρησης των κτιρίων αυτών, καθώς το ύψος του κόστους είναι αποτρεπτικό», προσθέτοντας πως η βιομηχανική κληρονομιά «αποτελεί έναν κόσμο “πολύσημο”, εθνικής σημασίας», αφού όπως επισήμανε: «το εμπόριο καπνού στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη συνδέεται με το πυκνό οικονομικό δίκτυο που για παραπάνω από μισό αιώνα (1880-1940) αιμοδοτούσε την οικονομία και συνέδεε τις μικρές πρωτεύουσες του καπνού με τη διεθνή αγορά. Στήριζε την τοπική αστική τάξη, συντηρούσε μια ευρύτατη τάξη εργατών, “γεννούσε” κινήσεις ανθρώπων, ιδεών και κεφαλαίων».
Υπογράμμισε, τέλος, ότι «Η ιστορία του τόπου μας πρέπει να διδάσκει να ομορφαίνει να εμπλουτίζει και όχι να στέκεται ως “βαρίδι” στα πλευρά των νέων γενιών που έχουν να αντιμετωπίσουν τα “δικά τους” σύγχρονα προβλήματα -που δεν είναι και λίγα» και χαρακτήρισε «πολύ σημαντική» τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου, εξηγώντας πως «μέσα από την ανταλλαγή των απόψεων, την παράθεση προτάσεων, σχεδίων και καλών πρακτικών, είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να βρούμε τους δρόμους εκείνους…
που θα υποδείξουν τον τρόπο, για να αναδείξουν τον τόπο», όπως είπε χαρακτηριστικά
Τις εργασίες της ημερίδας, που πραγματοποιείται, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης (ΙΘΤΠ) και του προγράμματος «Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού», άνοιξε ο πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, καθηγητής Δημήτρης Πολυχρονόπουλος, ενώ χαιρετισμό απηύθυναν, εκτός από τον Δήμαρχο Ξάνθης, ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Ξάνθης, Κώστας Κουρτίδης, ο Αντιπρύτανης Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Δημοκριτείου, Φώτιος Μάρης, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεόδωρος Πριγγόπουλος, ο Εκπρόσωπος του ΤΕΕ-Θράκης, Ηλίας Παπασταυρινίδης, ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού Γιάννης Βύζικας και ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης Ανδρέας Ματζάκος.
Στις θεματικές ενότητες εξετάζονται η καπνοπαραγωγική και αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ξάνθης και το καίριο ζήτημα της διαχείρισης των κτιρίων και συγκροτημάτων που η περίοδος άνθησης της εμπορίας του καπνού κληροδότησε στην πόλη. Με οδηγό τη διεπιστημονική προσέγγιση του ζητήματος από καθηγητές του ΔΠΘ και ειδικούς επί του αντικειμένου, οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν και να συζητήσουν τα ιστορικά, αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα κτήρια αυτά.
Στην εκδήλωση, παρουσιάζονται επίσης, σύγχρονες πρακτικές αποκατάστασης και προτάσεις επανάχρησης των κτιρίων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους και τις προοπτικές που μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί να έχει, συμβάλλοντας δημιουργικά στην οικονομική ζωή της τοπικής κοινωνίας. Σημαντική πτυχή της συζήτησης, η «πρόκληση» της ευαισθητοποίησης της κοινωνίας στη διάσωση και στην εκ νέου αξιοποίηση της βιομηχανικής μας κληρονομιάς.
