Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
της Μάρθας Λεκκάκου
Έχετε δεν έχετε μικρά παιδιά να τριγυρνάτε στις παιδικές χαρές, κάντε την απλή παρατήρηση την επόμενη φορά που θα επισκεφθείτε ένα πάρκο, ένα χώρο πρασίνου στη γειτονιά σας ή αλλού. Παρατηρήστε τους γονείς των βρεφών και των νηπίων. Θα διαπιστώσετε ότι αρκετοί εξ’ αυτών -άντρες, γυναίκες- είναι ήδη «γκριζαρισμένοι», δηλαδή 40 χρόνων, 45 και άνω, ακόμα και περισσότερο. Βάλτε στο νου σας, επίσης, πόσους γνωστούς έχετε 30, 35 χρόνων και παραπάνω, που είναι «εργένηδες» κατ’ επιλογήν -οικονομική και ευθυνών.
Τις προάλλες, έκανα σε μία εορτάζουσα την, απ’ ό,τι φαίνεται, «παλιάς κοπής» ευχή. Της είπα: «Άντε, και με ένα μωράκι του χρόνου, εάν φυσικά το επιθυμείς», προσέθεσα για να μη τη φέρω και σε δύσκολη θέση την κοπέλα. Έλαβα την αποστομωτική απάντηση: «Μακριά από εμένα αυτά τα πράγματα. Δεν είμαι για σκλαβιές εγώ». «Απολύτως σεβαστό», της απάντησα, «ό,τι επιθυμείς εσύ να κάνεις στη ζωή σου». Και απομακρύνθηκα έχοντας στο νου ότι η συγκεκριμένη κοπέλα μπορεί σε 15 χρόνια να είναι και εκείνη μια μαμά με γκρίζα ρίζα στο μαλλί, που θα σπρώχνει την κούνια του νηπίου της στην παιδική χαρά του μέλλοντος… Θα ασθμαίνει, θα έχει σαφώς λιγότερες αντοχές και αρκετά νεύρα, διότι «κάθε πράγμα στον καιρό του». Πώς να το κάνουμε. Ωστόσο, οι επιλογές ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Άκουγα μεσοβδόμαδα τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναφέρεται στο δημογραφικό και να το αποκαλεί «εθνικό, υπαρξιακό ζήτημα». Συγκράτησα την αποτύπωση του προβλήματος στη φράση: «Δεν μιλάμε για μία απειλή κατά της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά για μία ευθεία υπονόμευση της δυνατότητας του τόπου να παράγει πλούτο σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο». Αλήθεια, μπορεί κανείς να διαφωνήσει σε αυτό; Υπάρχει πολιτικό κόμμα, οργανισμός, φορέας που να μη θεωρεί το δημογραφικό εθνικό και υπαρξιακό ζήτημα, που μας απειλεί όλους; Να και κάπου που μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε.
Παιδικοί σταθμοί και δημοτικά έως τις 6 το απόγευμα
…Την ίδια ώρα, σημειώθηκε για λίγα δευτερόλεπτα έκρηξη χαράς και ανακούφισης ταυτόχρονα. Επρόκειτο για την αντίδραση 30χρονης μισθωτής δικηγόρου σε εταιρεία, που μεγαλώνει μόνη το ενός έτους παιδί της, όταν τη ρώτησα: «Πώς το ακούς οι παιδικοί σταθμοί και τα δημοτικά να απασχολούν τα παιδιά μέχρις τις 6 το απόγευμα;»
Βέβαια, μετά από 4-5 δευτερόλεπτα με πυροβόλησε με ερωτήσεις: «Στους παιδικούς σταθμούς θα είναι με εισοδηματικά κριτήρια πάλι; Διότι αν είναι με εισοδηματικά κριτήρια, θα απορρίπτονται πάλι πολλές εργαζόμενες γυναίκες που έχουν σπουδάσει -άρα έχουν κοπιάσει και ξοδέψει χρόνο και ένα σωρό λεφτά». Δεν έχει και άδικο. Εν ολίγοις, η νέα μητέρα λέει: «Στηρίξτε τις εργαζόμενες γυναίκες και του ιδιωτικού τομέα και δη αυτές που μπορούν και θέλουν να ανελιχθούν επαγγελματικά. Διότι αν στηριχτούν όσες έχουν κάνει ένα παιδί, θα έχουν τη διευκόλυνση να σκεφτούν να κάνουν και δεύτερο, ενώ όσες δεν το σκέφτονται καν, θα έχουν ένα πολύ καλό κίνητρο να αποκτήσουν παιδί».
Η δεύτερη ερώτηση που μου απηύθυνε είναι: «Θα υιοθετηθεί σε όλους τους δήμους ή θα λειτουργήσει “πιλοτικά” σε κάποιους;» Της εξήγησα ότι ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε σχέδιο που βρίσκεται στο στάδιο τελικής προετοιμασίας και αφορά προφανώς σε οριζόντια δράση, διότι η λογική λέει ότι όταν λαμβάνεις πρωτοβουλίες για το δημογραφικό, δεν μπορείς να μιλάς για κάτι άλλο, πέραν μιας δράσης εθνικής εμβέλειας.
Στην κουβέντα μας είπαμε πολλά ακόμα, για το ότι για αυτό το πρόγραμμα, όταν με το καλό εφαρμοστεί, θα απαιτηθούν πολλά κονδύλια. Για τη διατήρηση των σχολικών μονάδων σε ικανοποιητικό επίπεδο για να φιλοξενούν τα παιδιά μας 10 ώρες την ημέρα, από τις 8 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα. Για τη θέρμανση, την καθαριότητα και τις υπηρεσίες κράτησης και δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών. Θα είναι μια δαπανηρή υπόθεση, ωστόσο «θα κοστίσει» ψίχουλα από αυτά που η Ελλάδα θα χάσει αν μικρύνουμε πολύ -όπως πάμε- ως έθνος.
Τα σκληρά ωράρια εργασίας με χαμηλές απολαβές, χωρίς κοινωνική μέριμνα για τη στήριξη της μητέρας – εργαζόμενης του ιδιωτικού τομέα, ισοδυναμούν με τα απόλυτα αντικίνητρα για τα νέα ζευγάρια να κάνουν παιδιά και αυτό το γνωρίζουν άπαντες.
Άλλωστε, βαφές υπάρχουν πολλές για να ξεγκριζάρουν τα μαλλιά των 40 και άνω μαμάδων μικρών παιδιών. Δεν θέλουν άλλες βαφές. Κοινωνική στήριξη ζητούν την ώρα που πρέπει, μια δεκαετία νωρίτερα τουλάχιστον.
