Η Ιταλία εξάντλησε χθες, Κυριακή, τους φυσικούς πόρους που είχε στη διάθεσή της για τον τρέχοντα χρόνο, δύο ημέρες αργότερα σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ανακοίνωσε η αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση Global Footprint Network.
Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι της Ιταλίας έχουν κατά κεφαλήν καταναλώσει μέχρι στιγμής φέτος περισσότερους φυσικούς πόρους απ’ όσους η Γη μπορεί να ανανεώσει μέσα σε 12 μήνες.
Αν ο κάθε πολίτης στον κόσμο ζούσε όπως ζουν οι πολίτες στην Ιταλία, η ανθρωπότητα θα χρειαζόταν κατά προσέγγιση 2,7 γαίες.
Με άλλα λόγια, η Ιταλία χρειάζεται 5,3 “Ιταλίες” για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των κατοίκων της μακροπρόθεσμα.
“Ανησυχούμε για τα στοιχεία και ακόμη περισσότερο ανησυχούμε για την πολιτική ασυναρτησία με την οποία γίνεται η διαχείριση των στοιχείων αυτών”, λέει στο ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA η Μπάρμπαρα Τζάμπα του ιταλικού παραρτήματος των “Γονέων για το Μέλλον”–ενός κινήματος που επιδιώκει τη στήριξη του δικτύου των νεαρών ακτιβιστών “Παρασκευές για το Μέλλον”.
“Βλέπουμε να λαμβάνονται ανόητες αποφάσεις, οι οποίες είναι αποσυνδεδεμένες από τα επιστημονικά δεδομένα, ασυνάρτητες σε ό,τι αφορά τις πιθανές λύσεις και βαθύτατα άδικες αναφορικά με τους λαούς που ήδη αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες εξαιτίας της κλιματικής έκτακτης ανάγκης και σε σχέση με τις μελλοντικές γενιές. Οι μητέρες και οι πατέρες συνήθως θέλουν να αφήσουν πίσω τους κάτι για τα παιδιά τους. Εδώ τους στερούμε το παρόν και το μέλλον. Δυστυχώς, όταν αντιμετωπίζει κανείς υπολογισμούς και αριθμούς, δεν έχει σημασία αν μιλάμε για την «Ημέρα της Υπέρβασης» (ή «Overshoot Day», σύμφωνα με την αγγλική ονομασία της), το ρολόι της κλιματικής αλλαγής, τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα ή τον διεθνή στόχο του περιορισμού της μελλοντικής αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου. Αυτό που κάνει την διαφορά είναι η σοβαρότητα με την οποία αυτά τα στοιχεία αντιμετωπίζονται και η σοβαρότητα με την οποία τίθενται σε εφαρμογή προληπτικά και επανορθωτικά μέτρα”, λέει η Τζάμπα.
Η «Ημέρα της Υπέρβασης» υπολογίζεται κάθε χρόνο από το 2003 από την μκο αυτή και έχει στόχο να καταδείξει την όλο και πιο γρήγορη κατανάλωση ενός ανθρώπινου πληθυσμού ο οποίος επεκτείνεται πάνω σ’ έναν περιορισμένο πλανήτη.
Η ημερομηνία υπολογίζεται συνδυάζοντας το οικολογικό αποτύπωμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (οι επιφάνειες της ξηράς και της θάλασσας που είναι απαραίτητες για να παραχθούν οι πόροι που καταναλώθηκαν και για να απορροφηθούν τα απόβλητα του πληθυσμού) και τη «βιοϊκανότητα» της Γης (η ικανότητα των οικοσυστημάτων να αναγεννώνται και να απορροφούν τα απόβλητα που παράγονται από τον άνθρωπο, ιδιαίτερα το CO2).
Η «υπέρβαση» συμβαίνει όταν η ανθρώπινη πίεση υπερβαίνει τις ικανότητες αναγέννησης των φυσικών οικοσυστημάτων και, σύμφωνα με τη μκο, εδώ και 50 χρόνια δεν έχει σταματήσει να έρχεται νωρίτερα: 29 Δεκεμβρίου το 1970, 4 Νοεμβρίου το 1980, 11 Οκτωβρίου το 1990, 23 Σεπτεμβρίου το 2000, 7 Αυγούστου το 2010.
Η «Ημέρα της Υπέρβασης» για τον πλανήτη στο σύνολό του ήταν το 2021 η 29η Ιουλίου.
Ενα οικολογικό έλλειμμα σαν αυτό σημαίνει ότι, όχι μόνο καταναλώνουμε τον ετήσιο “τόκο” από το φυσικό μας κεφάλαιο, αλλά το εξαντλούμε στερώντας φυσικούς πόρους από το μέλλον για να χρησιμοποιηθούν στο παρόν.
Ο αντίκτυπος μιας τέτοιας παγκόσμιας οικολογικής υπέρβασης είναι ήδη ορατός με την μορφή της αποψίλωσης των δασών, της διάβρωσης των εδαφών, της απώλειας της βιοποικοιλότητας και της συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Η Τζάμπα εκτιμά ότι απαιτείται μια “μετατόπιση προτύπου” ώστε να μετακινηθεί η ανθρωπότητα προς ένα κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που θα σέβεται τα όρια του πλανήτη.
“Δυστυχώς έχουμε δει ότι ο πόλεμος έχει επιβραδύνει, αν δεν έχει σταματήσει εντελώς, τις πρωτοβουλίες των κυβερνήσεών μας”, προσθέτει η Τζάμπα, η οποία ζει στην Γένοβα και είναι εξελικτική θεραπεύτρια και μητέρα μιας 19χρονης και ενός 18χρονου.
